Ο ΜΑΥΡΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

 

Ο Μαύρος Θάνατος εξακολουθεί να επηρεάζει το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα

Της Κέιτι Χαντ, CNN

 

Ένας ταφικός λάκκος πανώλης στο Ιστ Σμιθφιλντ του Λονδίνου. Οι ερευνητές ανέλυσαν DNA από τα λείψανα ανθρώπων που εξήχθησαν από τους λάκκους, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν για μαζικές ταφές το 1348 και το 1349 εν μέσω επιδημίας πανώλης στην πόλη.

Μουσείο Αρχαιολογίας του Λονδίνου (MOLA)

Ο Μαύρος Θάνατος, η πιο καταστροφική επιδημία πανώλης στον κόσμο, σκότωσε τον μισό πληθυσμό της μεσαιωνικής Ευρώπης σε διάστημα επτά ετών τον 14ο αιώνα, αλλάζοντας τον ρου της ανθρώπινης ιστορίας.

Τι γίνεται όμως με τους επιζώντες αυτού που παραμένει το μεγαλύτερο γεγονός θνησιμότητας που έχει καταγραφεί ποτέ; Νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature υποδηλώνει ότι ήταν κάτι περισσότερο από τύχη που καθόρισε ποιος έζησε και ποιος πέθανε.

Η ανάλυση DNA αιώνων τόσο από θύματα όσο και από επιζώντες του Μαύρου Θανάτου εντόπισε βασικές γενετικές διαφορές που βοήθησαν τους ανθρώπους να επιβιώσουν από την πανούκλα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.

Αυτές οι γενετικές διαφορές συνεχίζουν να διαμορφώνουν το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα σήμερα, με τα γονίδια που κάποτε παρείχαν προστασία από την πανώλη να συνδέονται τώρα με μεγαλύτερη ευπάθεια σε αυτοάνοσες ασθένειες όπως η Crohn και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ανέφερε η μελέτη.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν DNA που εξήχθη από δόντια ανθρώπων που πέθαναν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία του Μαύρου Θανάτου.

«Είμαστε οι απόγονοι εκείνων που επέζησαν από προηγούμενες πανδημίες... και η κατανόηση των εξελικτικών μηχανισμών που συνέβαλαν στην επιβίωσή μας δεν είναι μόνο σημαντική από επιστημονική άποψη, αλλά μπορεί επίσης να ενημερώσει για τους μηχανισμούς και τους γενετικούς καθοριστικούς παράγοντες της σημερινής ευαισθησίας σε ασθένειες», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Luis Barreiro, καθηγητής γενετικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, μέσω email.

Δείγματα λάκκου πανώλης

Η επταετής μελέτη περιελάμβανε την εξαγωγή DNA που απομονώθηκε από τρεις διαφορετικές ομάδες σκελετικών λειψάνων που ανακαλύφθηκαν στο Λονδίνο και τη Δανία: θύματα πανώλης, εκείνοι που πέθαναν πριν από τον Μαύρο Θάνατο και εκείνοι που πέθαναν μεταξύ 10 και 100 ετών μετά το χτύπημα της πανώλης.

Περισσότερα από 300 δείγματα ήρθαν από το Λονδίνο, μια πόλη που επλήγη ιδιαίτερα σκληρά από την πανώλη, συμπεριλαμβανομένων ατόμων που θάφτηκαν στους λάκκους πανώλης του East Smithfield που χρησιμοποιήθηκαν για μαζικές ταφές στο αποκορύφωμα της επιδημίας το 1348-1349. Άλλα 198 δείγματα ελήφθησαν από ανθρώπινα λείψανα που θάφτηκαν σε πέντε τοποθεσίες στη Δανία.

Το DNA εξήχθη από οδοντίνη στις ρίζες των δοντιών των ατόμων και οι ερευνητές μπόρεσαν επίσης να ελέγξουν για την παρουσία του Yersinia pestis, του βακτηρίου που προκαλεί πανώλη. Στη συνέχεια έψαξαν για σημάδια γενετικής προσαρμογής στην ασθένεια.

«Είναι μια ΜΑΚΡΆ διαδικασία, αλλά στο τέλος έχετε την αλληλουχία αυτών των γονιδίων για αυτούς τους ανθρώπους από πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την πανούκλα και μπορείτε να ρωτήσετε: Τα γονίδια που έφερε ένας πληθυσμός φαίνονταν διαφορετικά από αυτά που έφερε ένας άλλος πληθυσμός», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Hendrik Poinar, καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο McMaster στο Χάμιλτον, Οντάριο σε ένα email.

Η ανάλυση DNA αποκαλύπτει την πηγή του Μαύρου Θανάτου

Η ομάδα εντόπισε μια παραλλαγή ενός συγκεκριμένου γονιδίου, γνωστού ως ERAP 2, που φάνηκε να έχει ισχυρή σχέση με την πανώλη. Πριν από τον Μαύρο Θάνατο, η παραλλαγή του ERAP2 που βρέθηκε να προστατεύει από την πανώλη βρέθηκε στο 40% των ατόμων που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη του Λονδίνου. Μετά τον Μαύρο Θάνατο, ήταν 50%. Στη Δανία, η εκατοστιαία διαφορά ήταν μεγαλύτερη - άλλαξε από περίπου 45% των δειγμάτων που θάφτηκαν πριν από την πανούκλα σε 70% θάφτηκαν μετά.

Η ομάδα δεν γνωρίζει ακόμη ακριβώς γιατί αυτή η παραλλαγή παρείχε προστασία, αλλά τα εργαστηριακά πειράματά τους σε καλλιεργημένα κύτταρα έδειξαν ότι, σε άτομα με την παραλλαγή ERAP 2, ένα ανοσοποιητικό κύτταρο γνωστό ως μακροφάγο προκάλεσε μια πολύ διαφορετική απόκριση στο Yersinia pestis, εξήγησε ο Barreiro. Τα μακροφάγα από άτομα με την παραλλαγή ήταν καλύτερα σε θέση να σκοτώσουν τα βακτήρια σε εργαστηριακά πειράματα παρά από μακροφάγα από άτομα που δεν το είχαν.

«Δεν γνωρίζουμε αν εξακολουθεί να προστατεύει από την πανώλη δεδομένου ότι ο αριθμός των κρουσμάτων στους σημερινούς πληθυσμούς είναι πολύ χαμηλός, αλλά υποθέσαμε ότι θα έπρεπε», είπε. Είναι επίσης πιθανό ότι η παραλλαγή είναι ευεργετική έναντι άλλων παθογόνων - αν και αυτό δεν ήταν μέρος της έρευνας.

Περισσότερα από 300 δείγματα προήλθαν από το λάκκο πανώλης του East Smithfield στο Λονδίνο.

Πανεπιστήμιο του Σικάγο

Τιμή ασυλίας

Το μειονέκτημα της παραλλαγής είναι ότι έχει συνδεθεί με μεγαλύτερη ευαισθησία σε αυτοάνοσες διαταραχές, όπως η νόσος του Crohn, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα γίνεται υπερδραστήριο.

«Αυτό υποδηλώνει ότι οι πληθυσμοί που επέζησαν από τον Μαύρο Θάνατο πλήρωσαν ένα τίμημα, το οποίο είναι να έχουν ένα ανοσοποιητικό σύστημα που αυξάνει την ευαισθησία μας να αντιδράσουμε εναντίον μας», δήλωσε ο Barreiro.

Είπε ότι ήταν απίθανο η επιδημία Covid-19 να διαμορφώσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα με παρόμοιο τρόπο - κυρίως επειδή η ασθένεια σκοτώνει κυρίως ανθρώπους μετά την αναπαραγωγική τους ηλικία, πράγμα που σημαίνει ότι είναι απίθανο τα γονίδια που παρέχουν προστασία να μεταφερθούν στην επόμενη γενιά.

Το πρώτο γνωστό θύμα πανώλης στον κόσμο ήταν
ένας κυνηγός-τροφοσυλλέκτης
  ηλικίας 5.000 ετών στην Ευρώπη

 Αυτή η αλλαγή στην ανθρώπινη γενετική σύνθεση που συμβαίνει μέσα σε λίγες δεκαετίες είναι επίσης ένα σπάνιο παράδειγμα ταχείας φυσικής επιλογής, δήλωσε ο David Enard, καθηγητής στο τμήμα οικολογίας και εξελικτικής βιολογίας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.

«Το στενό χρονικό παράθυρο από το οποίο ελήφθησαν δείγματα και ο μεγάλος αριθμός δειγμάτων που αναλύθηκαν, είναι σημεία πώλησης της μελέτης, είπε σε σχόλιο που δημοσιεύθηκε παράλληλα με τη μελέτη, «επιτρέποντας στους συγγραφείς να χρονολογήσουν με ακρίβεια τη φυσική επιλογή».

«Παρόλο που οι εξελικτικοί βιολόγοι είχαν προηγουμένως αναρωτηθεί για την πιθανότητα φυσικής επιλογής κατά τη διάρκεια του Μαύρου Θανάτου, η σωστή διερεύνηση δεν ήταν δυνατή χωρίς αυτή την ακριβή χρονολόγηση πολλών δειγμάτων».

 ΠΗΓΗ:The Black Death is still affecting the human immune system today | CNN