Σάββατο, Μαΐου 20
Παρασκευή, Μαΐου 19
Πέμπτη, Μαΐου 18
H επιστήμη απαντά στο ερώτημα του ποια ήταν τα πρώτα ζώα και πώς έμοιαζαν
H επιστήμη απαντά στο ερώτημα του ποια ήταν τα πρώτα ζώα και πώς έμοιαζαν
H επιστήμη απαντά στο ερώτημα του πoια ήταν τα πρώτα ζώα και πώς έμοιαζαν
Κάνοντας ανάλυση χρωμοσωμάτων μια ομάδα
ερευνητών απαντά στο ερώτημα του πώς έμοιαζαν τα πρώτα ζώα, από τα οποία
δημιουργήθηκε έπειτα η ποικιλομορφία των ζώων στον κόσμο σήμερα.
Αυτά τα πρώτα ζώα ήταν κτενοφόρα και όχι
σφουγγάρια, λένε.
Για περισσότερο από έναν αιώνα οι βιολόγοι αναρωτιούνταν πώς ήταν τα πρώτα ζώα, όταν πρωτοεμφανίστηκαν στους αρχαίους ωκεανούς πριν από μισό δισεκατομμύριο χρόνια. Ψάχνοντας ανάμεσα στα σημερινά ζώα που μοιάζουν με πρωτόγονα, οι επιστήμονες περιόρισαν σταδιακά τις πιθανότητες σε δύο ομάδες: τα σφουγγάρια, που περνούν ολόκληρη την ενήλικη ζωή τους σε ένα σημείο φιλτράροντας την τροφή από το θαλασσινό νερό, και τα κτενοφόρα (comb jellies), αδηφάγα αρπακτικά που κινούνται στους ωκεανούς του κόσμου σε αναζήτηση τροφής.
Σε νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στο
περιοδικό «Nature», οι ερευνητές χρησιμοποιούν μια νέα προσέγγιση βασισμένη
στην οργάνωση των γονιδίων σε χρωμοσώματα για να δώσουν την απάντηση: τα
κτενοφόρα ήταν η πρώτη γενεαλογική γραμμή, από την οποία προέκυψαν οι
διακλαδώσεις στο δέντρο των ζώων. Ακολούθησαν τα σφουγγάρια και στη συνέχεια η
διαφοροποίηση όλων των άλλων ζώων, συμπεριλαμβανομένης και της γενεαλογίας που
οδηγεί στον άνθρωπο.
«Ο πιο πρόσφατος κοινός πρόγονος όλων
των ζώων έζησε πιθανότατα πριν από 600 ή 700 εκατομμύρια χρόνια. Είναι δύσκολο
να γνωρίζουμε πώς ήταν, επειδή ήταν ζώα με μαλακό σώμα και δεν άφησαν άμεσο
αρχείο απολιθωμάτων. Μπορούμε όμως να χρησιμοποιήσουμε συγκρίσεις μεταξύ των
ζώων που υπάρχουν σήμερα για να μάθουμε για τους κοινούς μας προγόνους»,
δηλώνει ο Ντάνιελ Ρόκσαρ, καθηγητής Μοριακής και Κυτταρικής Βιολογίας στο
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ και ένας από τους συγγραφείς της
δημοσίευσης.
«Είναι συναρπαστικό. Κοιτάμε πίσω βαθιά
στον χρόνο, όπου δεν έχουμε καμία ελπίδα να βρούμε απολιθώματα, αλλά
συγκρίνοντας τα γονιδιώματα, μαθαίνουμε πράγματα γι' αυτούς τους πολύ πρώιμους
προγόνους», προσθέτει.
Τα περισσότερα γνωστά ζώα που
ονομάζονται αμφίπλευρα, συμπεριλαμβανομένων των σκουληκιών, των μυγών, των
μαλακίων, των σπονδυλωτών, ακόμα και του ανθρώπου, έχουν κεφάλι με κεντρικό
εγκέφαλο, έντερο που εκτείνεται από το στόμα έως τον πρωκτό, μύες και άλλα
κοινά χαρακτηριστικά που είχαν ήδη εξελιχθεί από την εποχή της περίφημης
«Κάμβριας έκρηξης», οπότε δημιουργήθηκε το ζωικό βασίλειο.
Άλλα ζώα, ωστόσο, όπως οι μέδουσες, οι
θαλάσσιες ανεμώνες, τα σφουγγάρια και τα κτενοφόρα, έχουν απλούστερο σχεδιασμό
σώματος. Δεν διαθέτουν καθορισμένο εγκέφαλο και μπορεί να μην έχουν καν νευρικό
σύστημα ή μύες, αλλά εξακολουθούν να μοιράζονται τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα
των ζώων, κυρίως την ανάπτυξη πολυκυτταρικών σωμάτων από ένα γονιμοποιημένο
ωάριο.
Η εξελικτική σχέση μεταξύ αυτών των
διαφορετικών πλασμάτων υπήρξε αμφιλεγόμενη.
Με την ανάπτυξη της αλληλουχίας του DNA
οι βιολόγοι μπόρεσαν να συγκρίνουν τις αλληλουχίες των γονιδίων που μοιράζονται
τα ζώα για να κατασκευάσουν ένα γενεαλογικό δέντρο που δείχνει πώς τα ζώα και
τα γονίδιά τους εξελίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου.
Ωστόσο, παρέμενε το ερώτημα για το εάν
τα σφουγγάρια ή τα κτενοφόρα ήταν το πρώτο κλαδί των ζώων.
Η κατανόηση των σχέσεων μεταξύ των
γενεαλογικών γραμμών των ζώων θα βοηθήσει τους επιστήμονες να μελετήσουν και το
πώς εξελίχθηκαν βασικά χαρακτηριστικά της βιολογίας των ζώων με την πάροδο του
χρόνου, όπως το νευρικό σύστημα, οι μύες και το πεπτικό σύστημα, αναφέρουν οι
ερευνητές.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Πέμπτη, Μαΐου 11
Μωρό με DNA τριών διαφορετικών ανθρώπων.
Μωρό με DNA από τρεις διαφορετικούς ανθρώπους γεννήθηκε για πρώτη φορά στη Βρετανία
Ένα μωρό γεννήθηκε με χρήση DNA τριών ανθρώπων
για πρώτη φορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως επιβεβαίωσε η ρυθμιστική αρχή
γονιμότητας.
Το μεγαλύτερο μέρος του DNA του βρέφους προέρχεται από τους δύο γονείς του και περίπου το 0,1% από μια τρίτη, δότρια γυναίκα.
Η πρωτοποριακή τεχνική είναι μια
προσπάθεια να αποτραπεί η γέννηση παιδιών με καταστροφικές μιτοχονδριακές ασθένειες. Έχουν γεννηθεί λιγότερα από πέντε τέτοια μωρά, αλλά δεν έχουν δοθεί περαιτέρω λεπτομέρειες στη
δημοσιότητα.
Οι σχετικές ασθένειες είναι ανίατες και μπορεί να αποβούν θανατηφόρες μέσα σε λίγες ημέρες ή και ώρες από τη γέννηση. Ορισμένες οικογένειες έχουν
χάσει πολλά παιδιά και η τεχνική αυτή θεωρείται η μόνη επιλογή για να αποκτήσουν ένα δικό τους υγιές παιδί.
Τα μιτοχόνδρια είναι τα μικροσκοπικά τμήματα στο εσωτερικό σχεδόν κάθε κυττάρου
του σώματος που μετατρέπουν την τροφή σε αξιοποιήσιμη ενέργεια. Τα ελαττωματικά
μιτοχόνδρια δεν τροφοδοτούν το σώμα και οδηγούν σε εγκεφαλική βλάβη, μυϊκή
απώλεια, καρδιακή ανεπάρκεια και τύφλωση.
Μεταβιβάζονται μόνο από τη μητέρα. Οπότε, η θεραπεία
δωρεάς μιτοχονδρίων είναι μια τροποποιημένη μορφή
εξωσωματικής γονιμοποίησης που χρησιμοποιεί μιτοχόνδρια από ένα υγιές ωάριο
δότριας.
Ωστόσο, τα μιτοχόνδρια έχουν τη δική τους γενετική πληροφορία ή DNA που
σημαίνει ότι πρακτικά τα παιδιά που προκύπτουν κληρονομούν DNA από τους γονείς
τους και ένα ίχνος από τον δότη επίσης.
Πρόκειται για μόνιμη αλλαγή που θα περάσει
στις επόμενες γενιές. Αυτό το DNA του δότη είναι σχετικό μόνο για τη δημιουργία
αποτελεσματικών μιτοχονδρίων, δεν επηρεάζει άλλα χαρακτηριστικά όπως η εμφάνιση
και δεν αποτελεί «τρίτο γονέα».
Η τεχνική χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Νιουκάστλ και το 2015
εισήχθησαν νόμοι που επέτρεπαν τη γέννηση τέτοιων μωρών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν προχώρησε αμέσως. Το πρώτο μωρό που γεννήθηκε με αυτή την τεχνική ήταν σε μια
οικογένεια από την Ιορδανία που έκανε θεραπεία στις ΗΠΑ το 2016.
Η Αρχή Ανθρώπινης Γονιμοποίησης και
Εμβρυολογίας (HFEA) αναφέρει ότι μέχρι τις 20 Απριλίου 2023 έχουν γεννηθεί «λιγότερα από
πέντε» μωρά, χωρίς να δίνει ακριβείς αριθμούς για να αποτρέψει την ταυτοποίηση
των οικογενειών.
Τα περιορισμένα αυτά δεδομένα προέκυψαν μετά από αίτημα της εφημερίδας
Guardian.
«Η είδηση ότι ένας μικρός αριθμός μωρών με δωρεά μιτοχονδρίων έχει πλέον
γεννηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι το επόμενο βήμα, σε μια διαδικασία που
πιθανότατα θα παραμείνει μια αργή και προσεκτική διαδικασία αξιολόγησης και
βελτίωσης της δωρεάς μιτοχονδρίων», είπε η Sarah Norcross, διευθύντρια του
Progress Educational Trust.
Δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση από τις ομάδες στο Νιουκάστλ, οπότε είναι
ακόμα αβέβαιο εάν η τεχνική ήταν επιτυχημένη.
Ο καθηγητής Robin Lovell-Badge, από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Francis Crick,
δήλωσε: «Θα είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε πόσο καλά λειτούργησε η τεχνική θεραπείας μιτοχονδριακής υποκατάστασης
σε πρακτικό επίπεδο, εάν τα μωρά είναι απαλλαγμένα από μιτοχονδριακή νόσο και
εάν υπάρχει κίνδυνος να αναπτύξουν προβλήματα αργότερα στη ζωή τους».
Υπάρχει τεχνικά κίνδυνος «αναστροφής» όπου τυχόν
ελαττωματικά μιτοχόνδρια που μεταφέρονται θα μπορούσαν να αυξηθούν σε αριθμό
και να οδηγήσουν σε ασθένεια.
Κάποτε είχε υπολογιστεί ότι μέχρι και 150 τέτοια μωρά θα μπορούσαν να
γεννιούνται κάθε χρόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Με
πληροφορίες από BBC